Υπάρχει κάποιος στην οικογένεια σας που πάσχει από νευρική ανορεξία; Αν ναι ,τότε αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι ακριβώς συμβαίνει με τη νόσο ,και με ποιους τρόπους μπορείτε να γίνετε βοηθητικοί στην ανάρρωση του αγαπημένου σας προσώπου.
Το αντίκτυπο της ανορεξίας στην οικογένεια
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το άτομο που νοσεί, έχει αυξημένες ανάγκες φροντίδας από την οικογένεια του. Όμως η ανορεξία δεν βλάπτει μόνο τον ασθενή αλλά και επιδρά εξίσου αρνητικά στη σωματική και συναισθηματική υγεία των υπολοίπων μελών της οικογένειας (γονέων, αδελφών, συζύγων, συντρόφων κτλ). Καθώς βιώνουν υψηλά επίπεδα στρες, άγχους και κατάθλιψης και αναπτύσσουν συμπεριφορές και συναισθηματικές αντιδράσεις που μπορεί να οδηγήσουν στη συντήρηση ή ενίσχυση της ασθένεια. Καθιστώντας τα μέλη της οικογένειας και πρωτίστως τους γονείς, ανίσχυρους στην διαχείριση της νόσου εξαιτίας των συναισθημάτων ενοχής ,απελπισίας και θυμού. Γι᾽αυτό το λόγο καλό θα ήταν να γνωρίζετε ότι δεν ευθύνεστε για την ανάπτυξη της νόσου και να μην ενοχοποιείτε αδίκως τον εαυτό σας. Οπότε κρύψετε τις ενοχές σας βαθιά σε ένα “συρτάρι”, γιατί αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να βρει πιο εύκολα το δρόμο της ίασης.
Αν το αγαπημένο σας πρόσωπο γίνεται επιθετικό και έντονα ελεγκτικό, προκαλώντας συνεχώς ένταση και συγκρούσεις στο σπίτι. Μονοπωλεί την προσοχή και η κατάσταση είναι ανυπόφορη και μη διαχειρίσιμη , τότε θα πρέπει να ξέρετε ότι το παιδί σας νοσεί βαθιά .Ο λόγος είναι ότι ο υποσιτισμός επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό τον εγκέφαλο και κατ᾽ επέκταση την ζωη του ασθενή, καθώς τις διαπροσωπικες του σχέσεις.
Οι παγίδες της νόσου
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε και να μάθετε να διαχωρίζετε την νόσο από το παιδί σας. Πολύ συχνά οι γονείς μου λένε “δεν αναγνωρίζω το παιδί μου, δεν θυμίζει σε τίποτα το παιδί που ήταν πριν”. Και αυτό είναι ακριβώς έτσι! Παρόλα αυτά , η οικογένεια άθελα της κάνει τα χατίρια της ανορεξίας, αδυνατώντας να αναγνωρίσει και να χειριστεί τις παγίδες της νόσου.
Οι πέντε πιο επικίνδυνες παγίδες της ανορεξίας είναι :
(α) ο έλεγχος της τροφής και των γευμάτων από την ασθενή δηλ με πιο τρόπο θα παρασκευαστεί το φαγητό, τα συστατικά που έχει μέσα, όπως και οι ώρες των γευμάτων.
(β)οι συνεχείς ερωτήσεις γύρω από το πόσο παχιά είναι , στην συνέχεια μπορεί να ζητά επιβεβαίωση για τις ποσότητες της τροφής αν είναι πολύ αυτό που καταναλώνει κτλ.
(γ) αδυναμία να αποφασίσει ακόμα και πολύ απλά πράγματα μέσα στην καθημερινότητα της, απαιτώντας από σας να δώσετε μια λύση, την οποία συνήθως απορρίπτει με σύγκρουση και κλάματα, αφού την αντιλαμβάνεται ως έλεγχο.
(δ) Όλο τα παραπάνω μπορούν να σας προκαλούν έντονα συναισθήματα, όπως οργή, θυμό, αγωνία, απογοήτευση και απόρριψη , καταλήγοντας να πιστεύετε ότι είστε πολύ κακοί γονείς. Να ξέρετε όμως ότι το τελευταίο το αξιοποιεί καταλλήλως η ανορεξία προς όφελος της.
(ε) Ο εκβιασμός είναι κάτι πολύ συνηθισμένο στην ανορεξία, αφού πολύ συχνά το χρησιμοποιεί για να αποφύγει την τροφή. Οι πιο συνηθισμένες ατάκες εκβιασμού της ανορεξίας είναι : “Μου μίλησες άσχημα, θύμωσες μαζί μου δεν θα φάω για να μάθεις, η δεν μου πήρες την συγκεκριμένη μάρκα μπάρας, τότε και εγώ ,δεν θα φάω τίποτα γιατί δεν μου δίνεις σημασία και δεν με προσέχεις.” “Δεν έρχεσαι μαζί μου για περπάτημα η δεν μου πληρώνεις το γυμναστήριο σε μισώ που δεν με καταλαβαίνεις ότι έχω τόσο ανάγκη να αθληθώ αλλιώς δεν μπορώ να φάω.”
(στ) Η απόκρυψη η διαστρέβλωση της αλήθειας, είναι κάτι πολύ κοινό στη νόσο. Ίσως είναι το πιο ισχυρό όπλο ελέγχου και αποφυγής. Έχετε συγκρουστεί αρκετές φορές όταν έχετε αποκαλύψει την αλήθεια; Αν ναι, τότε το πιο πιθανό είναι η/o ασθενής να θυμώσει μαζί σας και να αρνηθεί την αλήθεια και να σας κατηγορήσει ότι δεν την εμπιστεύεστε και δεν την αγαπάτε πραγματικά.
Αν εκδίδεται σε όλα τα παραπάνω ,με στόχο να αποφύγετε την σύγκρουση και την απόρριψη , τότε η ανορεξία σας ελέγχει πλήρως. Για βοηθήσετε τον εαυτό σας να βγει απλό την σφαίρα επιρροής και επιβολής της ανορεξίας μπορείτε να δράσετε ως εξής:
(α) Ζητήστε άμεσα βοήθεια από επίδικους εξειδικευμένους στην ανορεξία, με στόχο να εκπαιδευτείτε στη αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
(β)Αν το παιδί σας είναι έφηβος ,δράστε με αποτελεσματικότητα περνώντας τον έλεγχο της τροφής εσείς , φτιάχνοντας ένα μενού μαζί της που δεν θα καθορίζει την ποσότητα ούτε τα συστατικά του φαγητού και φυσικά δεν θα είναι παρούσα στην κουζίνα κατά την διάρκεια του μαγειρέματος.
(γ) Είναι σημαντικό να παραβρίσκεται τουλάχιστον ο ένας από σας σε κάθε γεύμα, την ποσότητα θα την καθορίζετε σε συνεργασία με την ομάδα ειδικών. Θα χρειαστεί παραμείνετε στο τραπέζι ακόμα και αν κάνει 2 ώρες να φάει.
Προετοιμαστείτε για την αντίσταση και την σύγκρουση που θα επέλθει, δεν συγκρούστε με το παιδί σας με τη διατροφική διαταραχή κονταροχτυπιέστε. Μην εγκαταλείπετε την προσπάθεια. Να θυμάστε ότι η ανορεξία είναι ο “καρκίνος” του μυαλού και της ψυχής.
Δρ. Μαρία Τσιάκα
