Edit Content

Νευρικη Βουλιμια

Η νευρική βουλιμία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας και επίμονες, ακατάλληλες αντισταθμιστικές συμπεριφορές με την ελπίδα να αποφευχθεί η αύξηση βάρους και η αποβολή θερμίδων. Τα επεισόδια υπερφαγίας αφορούν την κατανάλωση μιας ποσότητας φαγητού που είναι αντικειμενικά μεγαλύτερη από ό,τι θα έτρωγαν τα περισσότερα άτομα σε παρόμοιο χρονικό διάστημα υπό παρόμοιες συνθήκες. Τα βουλιμικά επεισόδια συνοδεύονται από αισθήματα απέχθειας, αηδίας ή ενοχής και αίσθημα απώλειας ελέγχου. Τα άτομα που εμφανίζουν συχνά επικίνδυνες αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως αυτοπροκαλούμενο έμετο, περιορισμό η ακόμα και αφαγία, έντονη άσκηση ή/και χρήση καθαρτικών ή διουρητικών φαινομενικά δείχνουν υγιή και φυσιολογικά , παρόλο που είναι βαθια μεσα στη νοσο.Επιπλέον, η αυτο-αντίληψή τους επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το σωματικό βάρος και σχήμα.

Νευρικη Βουλιμια

Η Νευρική Βουλιμία (ΝΒ) είναι μια από τις πιο γνωστές μορφές διατροφικής διαταραχής και φυσικά η και πιο διαστρεβλωμένη στο ευρύ  κοινό αφού όσοι θεωρούν ότι καταναλώνουν λίγο παραπάνω από τις « απαγορευμένες τροφές » πιστεύουν ότι τους έπιασε «βουλιμία»! Παρόλα αυτά , η νευρική βουλιμία ορίζεται ως μια γονιδιακή , εγκεφαλικά προσδιοριζόμενη ψυχική νόσος η οποία εκδηλώνεται με εναλλασσόμενες περιόδους  ακραίου υποσιτισμού  (400-1000 θερμίδες )  και έντονων βουλιμιών (υπερφαγικά) επεισοδίων, πιο συγκεκριμένα δηλ. υπερβολική κατανάλωση τροφών που κυμαίνονται από 1000-8000 θερμίδες σε διάστημα δυο ωρών . Αυτή η έντονη παρόρμηση που συνοδεύεται από απώλεια ελέγχου της τροφής  συνήθως οδηγεί σε  αντισταθμιστικές πρακτικές όπως πρόκληση εμετών, υπερβολική άσκηση, χρήση καθαρτικών και χάπια διαίτης οι οποίες έχουν ως μοναδικό στόχο την απώλεια των θερμίδων που έχουν καταναλωθεί από το βουλιμικό επεισόδιο. Επίσης περίπου το 40-50% των ασθενών κάνουν παράλληλα χρήση ουσιών η αλκοόλ καθώς και εμφανίζουν συμπεριφορές αυτοτραυματισμού .

Στην συνέχεια οι ασθενείς με ΝΒ παρουσιάζουν δυσκολίες στις διαπροσωπικές τους σχέσεις καθώς η ντροπή , το έντονο αίσθημα ανεπάρκειας , απομόνωσης ή παρόρμησης δεν τους επιτρέπει να διαχειριστούν με πιο εποικοδομητικό τρόπο  τα συναισθήματα και την διάθεση τους κατά συνέπεια να εκδηλώνουν  έντονο θυμό , απόγνωση και αποφυγή της αλήθειας , λέγοντας άπειρες δικαιολογίες για να καλύψουν το μεγάλο μυστικό.

Ο ρόλος της νευροβιολογίας στην Νευρική Βουλιμία

Εν κατακλείδι η νευρική βουλιμία  περιλαμβάνει ακραίες συμπεριφορές οι οποίες ανατρέπουν την σωματική αλλά και την συναισθηματική ισορροπία του ασθενή. Που όμως οφείλεται όλη αυτή η απορρύθμιση της ομοιόστασης του ασθενούς; Πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι έχει να κάνει με το χαρακτήρα,  το περιβάλλον και το μιμητισμό των εικόνων που προβάλλονται ανελλιπώς μέσα  από τα social media, από την αδυναμία του χαρακτήρα  ή από χαμηλό κίνητρο και δυσλειτουργικές οικογένειες! Δυστυχώς, αυτοί είναι οι πιο κοινοί μύθοι γύρω από την νόσο στην χώρα μας. Πολύ συχνά οι οικογένειες των ατόμων με ΝΒ μας ρωτούν « Μα πως είναι δυνατόν να τρώνε τόσο τεράστιες ποσότητες μέχρι σκασμού! Πως μπερδεύουν τόσο διαφορετικές τροφές μεταξύ τους και δεν νιώθουν αηδία! Γιατί δεν μπορούν να σταματήσουν  την πρόκληση εμετών η την χρήση καθαρτικών, καλά δεν πονάνε , δεν φοβούνται μην πάθουν κάτι;»

Για όλα τα παραπάνω ευθύνεται ο εγκέφαλος , καθώς η νευροβιολογία  αλλά και διάφορα σημεία του εγκεφάλου  πλήττονται με αποτέλεσμα να επηρεάζουν καθοριστικά τις  σκέψεις αλλά και τις συμπεριφορές των ασθενών. Οι τελευταίες  νευροβιολογικές έρευνες αποδεικνύουν ότι  η νήσος του Reil των  ασθενών με ΝΒ είναι σε υποδιέγερση με αποτέλεσμα να  αδυνατούν να αντιληφθούν επαρκώς διάφορες σωματικές αισθήσεις όπως πόνο, πείνα, κορεσμό, γεύση, ανάγκη για ούρηση,  ή να αναγνωρίσουν την μεταβολή  του καρδιακού παλμού,  το αισθησιακό άγγιγμα,  ή το πότε έχουν δύσπνοια. Όλες οι παραπάνω λειτουργίες  είναι οικείες σε όλους εμάς που δεν πάσχουμε από κάποια διατροφική διαταραχή καθώς είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε όλα αυτά τα μηνύματα που στέλνει το σώμα στον εγκέφαλο μας , πράττοντας τα δέοντα για είμαστε σε ισορροπία . Δυστυχώς όμως στις περιπτώσεις των ασθενών με βουλιμία συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο , ο φωτεινός σηματοδότης του εγκεφάλου που ρυθμίζει την σωματική και κατά επέκταση συναισθηματική ομοιόσταση είναι απορυθμισμένος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα  να μην αναγνωρίζουν το αίσθημα της  πείνας ( ασιτία) ή του κορεσμού (βουλιμικά επεισόδια),  να έχουν αυξημένη ανοχή στο πόνο η οποία διευκολύνει την υπεργυμναστική ή τους αλλεπάλληλους εμέτους, όπως και η έλλειψη γεύσης η οποία καθυστερεί την έκκριση ντοπαμίνης στο εγκέφαλο με αποτέλεσμα οι ασθενείς να τρώνε ακατάπαυστα τεράστιες ποσότητες. Επιπλέον αυτή η περιοχή του εγκεφάλου που λειτουργεί ως φωτεινός σηματοδότης των σωματικών αισθήσεων συνδέεται με άλλες επιμέρους περιοχές του εγκεφάλου που  αφορούν την αντίληψη και την σκέψη .Είναι λοιπόν  πιθανόν αυτή η δυσλειτουργία να επηρεάζει άμεσα τις σκέψεις και αντιλήψεις των ασθενών  άρα και τις συμπεριφορές τους. 

Σκεφτείτε λοιπόν πως είναι δυνατόν οι ασθενείς να λειτουργήσουν σε ισορροπία όταν το συγκεκριμένο τμήμα του εγκεφάλου το οποίο ερμηνεύει και καθορίζει τις βασικές σωματικές ανάγκες ,δίνει  τελικά λάθος μήνυμα. Φανταστείτε  να βρίσκεστε σε ένα πολυσύχναστο  δρόμο με πολλά αυτοκίνητα , βιαστικούς και σε πανικό πεζούς   και χωρίς φανάρια ! Ένα είναι σίγουρο ότι θα δυσκολευτείτε  να περάσετε απέναντι καθώς έχει προκληθεί κυκλοφοριακό χάος ….οι πανικόβλητοι πεζοί σκοντάφτουν πάνω σας! Νιώθετε φόβο, απειλή και απώλεια ελέγχου, τρέχετε γρήγορα για να προσπεράσετε τους άλλους πεζούς αλλά ταυτόχρονα κοιτάτε να αδράξετε την ευκαιρία να περάσετε το δρόμο  ακόμα και με κίνδυνο την ζωή σας. Βιώνετε εγκλωβισμό και θυμώνετε που δεν μπορείτε να πάτε στο προορισμό σας έγκαιρα . Στο τέλος οι άλλοι αναρωτιούνται γιατί δεν σκεφτήκατε  και δεν δράσατε συνετά και κάνεις δεν καταλαβαίνει ότι μερικές φορές … ο αγώνας για επιβίωση είναι σκληρός και αδυσώπητος. Όπως ακριβώς όταν προσπαθείς να οδηγήσεις ένα αυτοκίνητο με σπασμένα τα φρένα… για να μην «γκρεμοτσακιστείς». 

Το θέμα είναι ότι αυτός ο αγώνας επιβίωσης των ασθενών με βουλιμία έχει αυτοματοποιηθεί πλέον στο εγκέφαλο τους και οι δικτυώσεις του νευρωνικού συστήματος έχουν  δημιουργήσει αθέατα μονοπάτια «σκληρής» επιβίωσης βάζοντας πολλές φορές σε κίνδυνο την ίδια τους την ζωή…από κεκτημένη ταχύτητα προσπαθούν να κάνουν την καθημερινότητα τους να μοιάζει με όλων των υπολοίπων , όμως ο εγκέφαλος τους «κοντράρει συνεχώς βγάζοντας την μπάλα συνεχώς στην σέντρα». Το γεγονός ότι δεν μπορούν να είναι σαν όλους εμάς, τους αποδεκατίζει , οδηγώντας τους σε ουσιαστική συναισθηματική απομόνωση. Επιλέγουν την σιωπή γιατί αδυνατούν να δώσουν μια λογική απάντηση στη ερώτηση «γιατί λειτουργείς σαν να μην έχεις φρένο, γιατί δεν θες βοήθεια ;»  

Τι πρέπει να προσέξετε εάν ανησυχείτε ότι κάποιος έχει νευρική βουλιμία;

Η εξοικείωση με τα σημεία και τα συμπτώματα της νευρικής βουλιμίας μπορεί να σας βοηθήσουν να αναζητήσετε έγκαιρη παρέμβαση και θεραπεία για νευρική βουλιμία. Προσέχετε συμπεριφορές κατά τη διάρκεια των γευμάτων, εμμονή ως προς το πρόγραμμα άσκησης, απόκρυψη φαγητού ή/και άμεση μετάβαση στην τουαλέτα μετά το γεύμα. Οι συσχετιζόμενες διαταραχές ή «συννοσηρότητες» περιλαμβάνουν μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, διαταραχή μετατραυματικού στρες, διπολική διαταραχή Ι και ΙΙ, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητα, και εξαρτήσεις από ουσίες.

Μπορείτε να δείτε όλη την συμπτωματολογία της ανορεξίας η οποία σε μεγάλο βαθμό είναι κοινή με την βουλιμία με κάποια από τα παρακάτω προσθέτων συμπεριφορών/συμπτωματων
  • Όταν η εικόνα σώματος γίνεται μέρους της ταυτότητα εαυτού μπορεί να είναι ένδειξη ότι κάποιος παλεύει με τη βουλιμία
  • Διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος και φόβος αύξησης βάρους
  • Συνήθως επιδιώκει να τρώει μόνο του μακριά από τα βλέμματα των άλλων είτε κρυφά συνήθως τις ώρες που άλλοι απουσιάζουν . Οι κρυφές και συνεχείς αποχωρήσεις  αμέσως μετά τα γεύματα είναι συχνά χαρακτηριστικό της βουλιμίας
  • Χρήση αλκοόλ και ουσιών
  • Αυτοτραυματίζεται συνήθως μετά από τα υπερφαγικά επεισόδια
  • Συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα μετά τα γεύματα
  • Υπερβολικό, άκαμπτο πλάνο άσκησης, ψυχαναγκαστική ανάγκη να «κάψει» τις θερμίδες που λαμβάνει και συνέχιση την άσκηση παρά τους τραυματισμούς
  • Αποχρωματισμός ή λεκέδες στα δόντια
  • Απόσυρση από φίλους και δραστηριότητες
  • Κάλοι στο πίσω μέρος των χεριών και στις αρθρώσεις από αυτο-προκαλούμενους εμετούς
  • Πρόκληση χάους στην κουζίνα και στο μπάνιο
  • Ξόδεμα πολλών χρήματων για αγορά τροφής

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι στην νευρική βουλιμία;

Η νευρική βουλιμία να έχει εξίσου σοβαρές ιατρικές και οργανικές επιπτώσεις όπως και η ανορεξία όπως:

  • Επικίνδυνες, δυνητικά θανατηφόρες ανισορροπίες ηλεκτρολυτών(υποκαλιαιμία, υπονατριαιμία )
  • Η βουλιμία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα νευρωτικά κυκλώματα στην λήψη αποφάσεων και τον έλεγχο των παρορμήσεων
  • Καθυστερημένη επούλωση πληγών
  • Φθορά των δοντιών, μυϊκή κόπωση, και μη φυσιολογική δραστηριότητα του εντέρου
  • Αίσθημα ταχυπαλμίας, χαμηλός σφυγμός και χαμηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να είναι συνέπειες της βουλιμίας
  • Στους άνδρες: μειωμένη ερωτική επιθυμία
  • Στις γυναίκες: σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, καρκίνος του ενδομήτριου, αμηνόρροια, δυσκολία σύλληψης παιδιού και, εάν είναι έγκυοι, αυξημένος κίνδυνος για αποβολή και επιλόχεια κατάθλιψη
Νευρικη Βουλιμια

Οργανικές Επιπλοκές στην Νευρική Βουλιμία

Πώς ο αυτοπροκαλούμενος έμετος (μια προεξάρχουσα συμπεριφορά της νευρικής βουλιμίας) επηρεάζει τη στοματική κοιλότητα ;

Ο έμετος φέρνει οξέα που συνήθως περιορίζονται στο στομάχι σε επαφή με τους μαλακούς ιστούς στο στόμα. Αυτό μπορεί να ερεθίσει τους σιελογόνους αδένες και να προκαλέσει πρήξιμο γύρω από τη γνάθο και τα μάγουλα.

Επιπλέον, είναι συχνές επώδυνες πληγές στην υπερώα, τα εσωτερικά μάγουλα, τα εσωτερικά χείλη, τον λαιμό, και την γλώσσα. Τέτοιες πληγές μπορεί να διογκωθούν και να μολυνθούν.

Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί ξηροστομία, η οποία, όταν συνδυάζεται με στοματικές πληγές, μπορεί να είναι πολύ επώδυνη. Επιπλέον, η ξηροστομία μπορεί να δυσκολέψει κάποιον να απολαύσει το φαγητό, επειδή μπορεί να αλλάξει την υφή και τη γεύση των τροφών.

Ο συνεχής έμετος μπορεί επίσης να βλάψει σοβαρά τα δόντια. Το οξύ του στομάχου διαβρώνει το σμάλτο που προστατεύει τα δόντια. Επίσης, αποχρωματίζει τα δόντια, αφήνοντάς τους μια κίτρινη απόχρωση. Όταν το σμάλτο φθείρεται, μπορεί να εμφανιστεί μια κοιλότητα. Οι επόμενοι έμετοι θα είναι τότε ακόμη πιο επιζήμιοι για τα δόντια που είναι ήδη ευάλωτα λόγω των κοιλοτήτων. Είναι ένας φαύλος κύκλος. Τελικά, εάν μια κοιλότητα δεν αποκατασταθεί, το δόντι μπορεί να χαλαρώσει και να πέσει.

Οι αυτοπροκαλούμενοι έμετοι που σχετίζονται με τη νευρική βουλιμία θέτουν και τα ούλα σε κίνδυνο. Οι συχνοί έμετοι μπορεί να προκαλέσουν ουλίτιδα. Αυτό συμβαίνει όταν τα ούλα γίνονται ευαίσθητα, κόκκινα, φλεγμονώδη και πιθανόν να αιμορραγούν κατά το βούρτσισμα ή ακόμα και από την επαφή με σκληρά τρόφιμα. Εάν η ουλίτιδα επιμένει για αρκετό καιρό, τα ούλα μπορεί να επηρεαστούν τόσο που να μην μπορούν πλέον να συγκρατούν τα δόντια αποτελεσματικά.

Πως η νευρική βουλιμία επηρεάζει την καρδιά και τα νεφρά;

Οι συχνοί αυτοπροκαλούμενοι έμετοι που σχετίζονται με την νευρική βουλιμία συχνά προκαλούν αφυδάτωση. Επιπλέον, οι αυτοπροκαλούμενοι έμετοι διαταράσσουν την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στον οργανισμό και προκαλούν αδικαιολόγητη πίεση στην καρδιά. Αυτοί οι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.

Τα άτομα με διατροφική διαταραχή (όπως η νευρική βουλιμία), έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή και έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν στεφανιαία νόσο από εκείνους που δεν έχουν διατροφική διαταραχή. Οι επαναλαμβανόμενοι αυτοαποκαλούμενοι εμετοί μπορούν να προκαλέσουν αρρυθμίες . Η παρατεταμένη αφυδάτωση, επίσης, έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όπως λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, πέτρες στα νεφρά, ακόμη και νεφρική ανεπάρκεια, η οποία μπορεί να είναι θανατηφόρα.

Πως οι επαναλαμβανόμενοι αυτοπροκαλούμενοι έμετοι επηρεάζουν το ενδοκρινικό σύστημα;

Οι αυτοπροκαλούμενοι έμετοι μπορούν να επηρεάσουν την εύρυθμη έκκριση  των ορμονών σε όλο το σώμα. Εκτός από τα συμπτώματα κόπωσης, οι ορμονικές ανισορροπίες μπορούν επίσης να μειώσουν τη λίμπιντο και να διαταράξουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο. Οι γυναίκες μπορεί να σταματήσουν να παράγουν τακτικά ωάρια. Οι άντρες μπορεί να παρουσιάσουν μείωση ή οριστική διακοπή της παραγωγής σπέρματος. Οι δραστικές ορμονικές αλλαγές που προκαλούνται από συνεχείς εμετούς μπορεί να οδηγήσουν σε στειρότητα.

Οι αυτοπροκαλούμενοι έμετοι είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Διάφορες επιπλοκές μπορεί να προκύψουν εξαιτίας αυτών οπως: αποβολή, πρόωρος τοκετός, συγγενείς ανωμαλίες, υψηλότερη πιθανότητα για καισαρική, και νεογνικός θάνατος. Μετά τον τοκετό, η μητέρα μπορεί να δυσκολευτεί με τον θηλασμό και την αύξηση βάρους, που με τη σειρά τους μπορεί να προκαλέσουν στρες και να ενισχύσουν  επιπλέον τα συμπτώματα της νόσου.

Πως μπορείτε να αναρρώσετε από την νευρική βουλιμία;

Εάν εσείς ή κάποιοι αγαπημένο σας πρόσωπο παλεύει με την υπερφαγία και τις αντισταθμιστικές συμπεριφορές, μην αφήνετε τον χρόνο να περνάει χωρίς να ζητήσετε βοήθεια. Όσο πιο γρήγορα αντιμετωπιστεί η βουλιμία, τόσο καλύτερα για τον ασθενή.

Τα καλά νέα είναι ότι νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις(πρωτόκολλα)οι οποίες και εφαρμόζονται στο κέντρο μας λαμβάνουν υπόψη όλες τις παραπάνω παραμέτρους και με την συμβολή της οικογένειας και των φίλων καταφέρνουμε να ρυθμίσουμε σταδιακά τον απορυθμισμένο φανάρι και να δώσουμε τέλος σε λανθασμένες αντιλήψεις και πεποιθήσεις που ταλανίζουν και ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Οπότε η θεωρία ότι «είσαι αυτοκαταστροφική , τα θες και τα κάνεις και όλα είναι θέμα θέλησης » είναι ανυπόστατη και άκρως επικίνδυνη καθώς στιγματίζει και καταδικάζει τους ασθενείς.

Στο ΕΚΔΔ συνεργαζόμαστε μαζί σας για να δημιουργήσουμε ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο, ώστε εσείς ή το παιδί σας με βουλιμία να λάβετε τη σωστή θεραπεία την κατάλληλη στιγμή. Προσφέρουμε ένα πλήρες εύρος θεραπευτικών πρακτικών που περιλαμβάνουν εντατική εξωνοσοκομειακή φροντίδας για παιδιά, εφήβους και ενήλικες και των δύο φύλων . Αυτό μας επιτρέπει να παρέχουμε την καλύτερη φροντίδα και υποστήριξη καθ’ όλη την πορεία της ανάρρωσης, ακόμη και όταν αλλάζουν οι ανάγκες σας. Τα θεραπευτικά μας προγράμματα επικεντρώνονται σε δεξιότητες της καθημερινής ζωής, όπως η διατροφή και η υποστήριξη γευμάτων, που σας εφοδιάζουν για την ανάρρωση. Ενθαρρύνουμε την συμμετοχή της οικογένειας και προσφέρουμε θεραπεία εστιασμένη στην οικογένεια.

Ποια είναι τα βασικά σημεία

• Η νευρική βουλιμία είναι μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερφαγίας που ακολουθούνται από αντισταθμιστικές συμπεριφορές, όπως ο αυτοπροκαλούμενος εμετός ή η υπερβολική άσκηση, χρήση καθαρτικών και χάπια αδυνατίσματος

• Η ακριβής αιτία της νευρικής βουλιμίας είναι άγνωστη, αλλά πιστεύεται ότι προκαλείται από έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων

• Η νευρική βουλιμία μπορεί να έχει σοβαρές οργανικές και ψυχολογικές συνέπειες, όπως ανισορροπίες ηλεκτρολυτών, γαστρεντερικά προβλήματα, κατάθλιψη και άγχος

• Η θεραπεία για τη νευρική βουλιμία συνήθως περιλαμβάνει έναν συνδυασμό θεραπείας, ιατρικής και ψυχιατρικής φροντίδας, και υποστηριζόμενων θεραπευτικών γευμάτων και σνακ

• Η ανάρρωση από τη νευρική βουλιμία είναι δυνατή με την κατάλληλη βοήθεια σε ένα κέντρο θεραπείας διατροφικών διαταραχών και είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια το συντομότερο δυνατό εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε παλεύει με αυτή τη διαταραχή

Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών