Edit Content

Νευρικη Ανορεξια

Όπως όλες οι διατροφικές διαταραχές, η νευρική ανορεξία αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου ως αποτέλεσμα ενός περίπλοκου συνδυασμού γενετικών, βιολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Δεν υπάρχει μεμονωμένη αιτία, και παρά τις κοινές παρανοήσεις, δεν ευθύνονται οι οικογένειες. Αντιθέτως, στην πραγματικότητα είναι συχνά ο ισχυρότερος σύμμαχος στην ανάρρωση. Πολλά άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση για νευρική ανορεξία δεν απαραίτητη η ανάπτυξη της αν δεν πυροδοτηθεί από περιβαλλοντικές επιρροές.

Νευρικη Ανορεξια
Βιολογικοί παράγοντες

όπως ο γενετικός κώδικας, τα τροποποιημένα κυκλώματα του εγκεφάλου, και τα διαφοροποιημένα νευρωτικά μονοπάτια που σχετίζονται με την τροφή μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ανορεξίας. Ο υποσιτισμός μπορεί επίσης να προκαλέσει αλλαγές στις φυσιολογικές διεργασίες που ρυθμίζουν τα σήματα πείνας και κορεσμού, πόνου, γεύσης.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

συμπεριλαμβανομένων των πολιτισμικών πιέσεων για την επίτευξη του «τέλειου ιδανικού σώματος», σχόλια και πειράγματα που έχουν να κάνουν με το βάρος και μηνύματα από τα κοινωνικά δίκτυα μπορεί θα θεωρηθούν παράγοντες κίνδυνου.

Ψυχολογικοί παράγοντες

όπως το άγχος, η κατάθλιψη, τα στρεσογόνα γεγονότα, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι ιδεοψυχαναγκαστικές τάσεις και το τραύμα είναι μεταξύ των διάφορων παραγόντων που καθιστούν το άτομο πιο ευάλωτο για την ανάπτυξη της νόσου.

Τι είναι η Νευρική Ανορεξία;

Η νευρική ανορεξία χαρακτηρίζεται από αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο όπου το άτομο δεν σιτίζεται επαρκώς για τη διατήρηση του βάρους ή/και των καμπύλων ανάπτυξης, έχει χαμηλό σωματικό βάρος, έντονη ανησυχία για την αύξηση του βάρους, και διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος. Η νευρική ανορεξία έχει δύο υποτύπους : α)περιοριστικού τύπου και περιλαμβάνει σοβαρό περιορισμό της πρόσληψης τροφής με υπερβολική φυσική δραστηριότητα , β) βουλιμικού τύπου ο οποίος εκτός από έντονο περιορισμό τροφής περιλαμβάνει και συμπεριφορές υπερφαγίας/εκκαθάρισης. Η διάμεση ηλικία έναρξης είναι τα 12 έτη αλλά  η διαταραχή έχει διαγνωστεί ακόμα σε παιδιά πέντε ετών. Η νευρική ανορεξία μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, με την υψηλή θνησιμότητα που συχνά να σχετίζεται με καρδιακές επιπλοκές και υψηλό δείκτη αυτοκτονικότητας.

Ποιες είναι οι επιδράσεις της νευρικής ανορεξίας;

Η νευρική ανορεξία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην φυσιολογία του οργανισμού. Η επίδραση της ανορεξίας είναι διάχυτη, επηρεάζοντας διάφορα συστήματα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων του καρδιαγγειακού, του δέρματος, του σκελετικού, του νευρικού, του γαστρεντερικού και του ενδοκρινικού συστήματος.

Καρδιαγγειακό σύστημα

Η ανορεξία έχει σημαντική αρνητική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα. Η σοβαρή απώλεια βάρους και ο υποσιτισμός μπορεί να οδηγήσουν σε βραδυκαρδία (επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού) και υπόταση (χαμηλή αρτηριακή πίεση). Αυτές οι αλλαγές είναι η προσαρμοστική απόκριση του οργανισμού για εξοικονόμηση ενέργειας. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσουν σε ζάλη, κόπωση, ακόμη και καρδιακές αρρυθμίες. Σε ακραίες περιπτώσεις, η ανορεξία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία.

Καλυπτήριο σύστημα

Το καλυπτήριο σύστημα —που αποτελείται από το δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια— επηρεάζεται σημαντικά από την ανορεξία. Ο υποσιτισμός μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα του δέρματος, τα μαλλιά μπορεί να γίνουν λεπτά, εύθραυστα, ή ακόμη και να πέσουν εντελώς. Τα νύχια μπορεί να γίνουν εύθραυστα και επιρρεπή σε σπάσιμο. Επιπλέον, σε ορισμένα άτομα με ανορεξία παρατηρείται η ανάπτυξη του lanugo (χνούδι στην πλάτη και στα χέρια), ενός λεπτού στρώματος τρίχας που αναπτύσσεται πάνω από το σώμα ως απάντηση στον υποσιτισμό.

Σκελετικό σύστημα

Η ανορεξία αποδυναμώνει το σκελετικό σύστημα λόγω της μείωσης του ασβεστίου από τα οστά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπενία ή οστεοπόρωση, καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από μειωμένη οστική πυκνότητα και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Η απώλεια οστικής μάζας είναι συνέπεια ορμονικών ανισορροπιών που προκύπτουν από τον υποσιτισμό και μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των οστών.

Νευρικό σύστημα

Η επίδραση της ανορεξίας στο νευρικό σύστημα είναι σημαντική. Ο υποσιτισμός μπορεί να οδηγήσει σε γνωστική έκπτωση, επηρεάζοντας την συγκέντρωση, την μνήμη και την ικανότητα λήψης αποφάσεων. Τα άτομα με ανορεξία μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολία συγκέντρωσης και αποτελεσματικής επεξεργασίας των πληροφοριών. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που αδυνατούν να αναγνωρίσουν την ανάγκη για θεραπεία και επανασιτιση .Επιπλέον αυτές οι γνωστικές επιδράσεις μπορούν να βλάψουν σημαντικά την ακαδημαϊκή ή επαγγελματική απόδοση. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστει εγκεφαλική ατροφία.

Γαστρεντερικό σύστημα

Το γαστρεντερικό σύστημα επηρεάζεται αρνητικά από την ανορεξία. Ο παρατεταμένος υποσιτισμός μπορεί να οδηγήσει σε γαστρεντερικές επιπλοκές όπως δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, και καθυστερημένη γαστρική εκκένωση. Επιπλέον, η επανασίτιση μετά από παρατεταμένο υποσιτισμό δημιουργεί τον κίνδυνο για σύνδρομο επανασίτισης, μια δυνητικά θανατηφόρα μετατόπιση υγρών και ηλεκτρολυτών που μπορεί να συμβεί όταν επανεισαχθεί τροφή με υψηλό ενεργειακό φορτίο(δηλ υψηλές θερμίδες).

Ενδοκρινικό σύστημα

Η ανορεξία διαταράσσει το ενδοκρινικό σύστημα, οδηγώντας σε ορμονικές ανισορροπίες που επηρεάζουν διάφορες σωματικές λειτουργίες. Οι γυναίκες με ανορεξία παρουσιάζουν συχνά αμηνόρροια, απουσία εμμήνου ρύσεως λόγω ορμονικών διαταραχών. Οι ορμονικές ανισορροπίες μπορούν επίσης να επηρεάσουν το μεταβολισμό και τη ρύθμιση της ενέργειας.

Η νευρική ανορεξία έχει σημαντικές και εκτεταμένες επιπτώσεις στην φυσιολογία του οργανισμού. Από την καρδιαγγειακή καταπόνηση μέχρι την σκελετική αποδυνάμωση και την γνωστική έκπτωση, οι συνέπειες της ανορεξίας είναι σοβαρές και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή. Η έγκαιρη παρέμβαση και η ολοκληρωμένη θεραπεία είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των οργανικών επιπτώσεων της ανορεξίας και την υποστήριξη της ανάρρωσης.

Τι πρέπει να προσέξετε εάν ανησυχείτε ότι κάποιο άτομο έχει νευρική ανορεξία;

Η αναγνώριση συμπεριφορών και συμπτωμάτων της ανορεξίας μπορεί να σας βοηθήσει να ζητήσετε έγκαιρη παρέμβαση. Η συμπτωματολογία κινείται γύρω από τον άξονα ελέγχου του σωματικού βάρους μέσω του περιορισμού της τροφής και την υπερβολική ακαμψία συνοδευόμενο με έντονο φόβο γύρω από την τροφή. Δείτε παρακάτω αναφορικά πως μπορεί να λειτουργεί, να νιώθει και να σκέφτεται ένα άτομο με ανορεξία.

Διατροφικές και διατροφικές συνήθειες

  • Ετοιμάζει φαγητό για τα άλλα μέλη της οικογένειας , αλλά η ίδια δεν το τρώει η πιέζει τους άλλους να το φάνε
  • Πετάει την τροφή η λέει ότι έχει φάει για να αποφύγει την κατανάλωση του γεύματος
  • Μειώνει το μέγεθος της μερίδας ή λέει ότι δεν πεινάει αρκετά
  • Αποφεύγει να τρώει με όλη την οικογένεια
  • Κάνει λιγότερα γεύματα, με το τελευταίο γεύμα να είναι στις 7-8μμ
  • Κόβει το «πρόχειρο φαγητό» ή αποκλείει μεγάλες ομάδες τροφίμων όπως κρέας ή γαλακτοκομικά, λιπαρά η άμυλο
  • Τρώει μεγάλες ποσότητες φαγητού σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα
  • Παραπονιέται για το χρώμα, τη μυρωδιά, την υφή ή τη γεύση του φαγητού
  • Αντιδρά στην ποσότητα του λαδιού
  • Επιμένει να μαγειρεύει η ίδια/ο ιδιος την τροφή του.

Αλλαγές στην διάθεση

  • Φαίνεται ανήσυχο, θυμωμένο ή ευερέθιστο, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των γευμάτων
  • Αισθάνεται «εκτός ελέγχου» γύρω από το φαγητό
  • Νιώθει ντροπή, ενοχή και απέχθεια για τον εαυτό του σε σχέση με το φαγητό και το σώμα του
  • Πηγαίνει πολύ συχνά μπροστά στο καθρέπτη η σε ανακλάσεις για να τσεκάρει το σώμα του
  • Κλαίει και στεναχωριέται για την εικόνα του σώματος του

Συμπεριφορές

  • Αποφεύγει τις κοινωνικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα αυτές που περιλαμβάνουν φαγητό
  • Μιλάει πολύ για το φαγητό αλλά δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται να φάει
  • Εχει τελετουργικά προετοιμασίας ή/και κατανάλωσης φαγητού
  • Πηγαίνει στο μπάνιο ή στην τουαλέτα αμέσως μετά τα γεύματα
  • Θέλει να δοκιμάσει διαφορετικές δίαιτες
  • Κάνει εμετό ή χρησιμοποιεί καθαρτικά ή διουρητικά
  • Ασκείται πάρα πολύ, πηγαίνει για μεγάλες βόλτες ή τρέξιμο ή ασκείται μόνη/ος στην κρεβατοκάμαρα
  • Πίνει περισσότερο νερό η καταναλώνει κόκα κόλα light η zero
  • Βάζει ως στόχο να χτίσει περισσοτέρους μυς.

Έκκληση για δράση

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της νευρικής ανορεξίας;

Η νευρική ανορεξία  μπορεί να έχει σοβαρές οργανικές επιπτώσεις που μπορεί να υποχωρήσουν ή και όχι κατά την ανάρρωση.

  • Η ανορεξία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικούς κινδύνους για την υγεία όπως ηλεκτρολυτικές ανισορροπίες, καρδιακή ανεπάρκεια και αιφνίδιο θάνατο, καθώς και γαστρεντερικά προβλήματα όπως δυσκοιλιότητα, φούσκωμα και γαστροπάρεση
  • Ο οστεοπόρωση, οι εύκολοι μώλωπες, και η ανάπτυξη χνουδιού σε όλο το σώμα (lanugo), υποθερμία, υπόταση, βραδυκαρδία συνδέονται συχνά με την ανορεξία
  • Η ανορεξία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις ικανότητες λήψης αποφάσεων και τον έλεγχο των παρορμήσεων
Νευρικη Ανορεξια

Πως μπορείς να αναρρώσεις από την νευρική ανορεξία;

Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο παλεύετε με την ανορεξία, μην αφήνετε τον χρόνο να περνάει χωρίς να ζητήσετε βοήθεια. Όσο πιο άμεσα αντιμετωπιστεί η νόσος, τόσο πιο άμεση είναι η ανάρρωση.

Στο ΕΚΔΔ συνεργαζόμαστε μαζί σας για να δημιουργήσουμε ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο, ώστε εσείς ή το παιδί σας με ανορεξία να λάβετε τη σωστή θεραπεία την κατάλληλη στιγμή. Προσφέρουμε ένα πλήρες εύρος θεραπευτικών πρακτικών εντατικής εξωνοσοκομειακής φροντίδας για παιδιά, εφήβους και ενήλικες και των δύο φύλων. Τα θεραπευτικά μας προγράμματα επικεντρώνονται σε δεξιότητες της καθημερινής ζωής, όπως η διατροφή και η υποστήριξη γευμάτων, που σας εφοδιάζουν για την ανάρρωση. Ενθαρρύνουμε την συμμετοχή της οικογένειας και προσφέρουμε θεραπεία εστιασμένη στην οικογένεια, καθώς και την εμπλοκή φίλων, συναδέλφων κ.λπ.

Βασικά σημεία

  • Η νευρική ανορεξία είναι μια σοβαρή ψυχική ασθένεια που μπορεί να έχει συνέπειες απειλητικές για τη ζωή εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και αποτελεσματικά
  • Τα οργανικά συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας μπορεί να περιλαμβάνουν ακραία απώλεια βάρους, υποσιτισμό, και οργανική βλάβη
  • Η νευρική ανορεξία συχνά συνοδεύεται από ψυχολογικά συμπτώματα όπως άγχος, κατάθλιψη, και ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές
  • Η αποτελεσματική θεραπεία για την νευρική ανορεξία περιλαμβάνει μια διεπιστημονική προσέγγιση που αντιμετωπίζει τόσο τις οργανικές όσο και τις νευροβιολογικές και ψυχικές πτυχές της ασθένειας

 

Η έγκαιρη παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή ανάρρωση από τη νευρική ανορεξία και η υποστήριξη από την οικογένεια και το κοινωνικό δίκτυο μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στη διαδικασία ανάρρωσης

Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών