Οι διατροφικές διαταραχές είναι πλέον, χωρίς υπερβολή, η νέα σιωπηλή πανδημία, με το 7-8% του γενικού πληθυσμού να υπολογίζεται ότι νοσεί. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, 3 παιδιά στα 10 ηλικίας 14-16 ετών νοσούν από κάποια διατροφική διαταραχή στην τυπική ή άτυπη μορφή της. Τα ποσοστά νοσηλείας παιδιών και εφήβων με διατροφική διαταραχή έχουν διπλασιαστεί. Επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι το διάστημα μεταξύ 2.000-2.006 νοσούσε το 3,5% του γενικού πληθυσμού, ενώ την περίοδο 2013-2018 το ποσοστό αυτό έφτασε το 7,8%. Αυτό οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι όλο και περισσότερα νεαρά άτομα-κυρίως έφηβοι-παγιδεύονται στη νόσο. Τα πορίσματα πρόσφατων επιστημονικών ερευνών είναι άκρως ανησυχητικά, καθώς φανερώνουν πολύ μεγάλη αύξηση της νόσου σε παιδιά και εφήβους. Τα τελευταία δύο χρόνια τα ποσοστά νοσηλείας έχουν διπλασιαστεί, ενώ σύμφωνα με μελέτες σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία, η προσέλευση σε κέντρα θεραπείας έχει τριπλασιαστεί. Τα αιτήματα προς το Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών για βοήθεια και θεραπεία από τις οικογένειες παιδιών και εφήβων με διατροφικές αυξήθηκαν κατά 220% τα δυο τελευταία χρόνια(2021-2023)
Είναι σαφές ότι η πανδημία της COVID-19 και τα περιοριστικά μέτρα που εφαρμόστηκαν είχαν τεράστιες επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη παιδιών και εφήβων, πυροδοτώντας μια άνευ προηγουμένου έξαρση των διατροφικών διαταραχών.
Μπορεί όλα τα παραπάνω στοιχεία να είναι αποκαρδιωτικά, ωστόσο τα νέα εργαλεία που επιστρατεύει η επιστημονική κοινότητα διεθνώς έρχονται να δώσουν ελπίδα για πλήρη ίαση. Αρκεί, να έχουμε το νου μας στα παιδιά!
Στη χώρα μας, λόγω της απουσίας επιδημιολογικών ερευνών, δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια το ποσοστό των εφήβων που νοσεί, γεγονός που μας απομακρύνει από την κατάρτιση ενός συνολικού πλαισίου πρόληψης και αντιμετώπισης της νέας αυτής «πανδημίας». Ο αποκλεισμός της ελληνικής οικογένειας, δε, από την διαδικασία της θεραπείας δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου, την ίδια στιγμή που η διεθνής επιστημονική κοινότητα τονίζει τον σπουδαίο της ρόλο, χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα ως βασικό παράγοντα ανάρρωσης.
Το κέντρο μας έχοντας λάβει υπόψιν όλα τα παραπάνω έχει δημιουργήσει ένα δομημένο θεραπευτικό πρόγραμμα και πλαίσιο αντιμετώπισης των ΔΔ είτε σε ατομικό είτε σε ομαδικό επίπεδο το οποίο είναι βασισμένο στα δυο βασικά πρωτόκολλα στο TBT-S και FBT για παιδιά και εφήβους. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η παιδοψυχιατρική νοσηλεία στα παιδιά και στους εφήβους καλό είναι αποφεύγεται όπου είναι εφικτό δηλ. όταν δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος οργανικών επιπλοκών από την ΔΔ. Ένα είναι σίγουρο ότι τα παιδιά και έφηβοι δεν πρέπει να αποκόβονται από την οικογένεια καθώς αυτό δεν εξυπηρετεί καθόλου στην αποτελεσματική διαχείριση της νόσου αλλά και των υποτροπών που μπορεί να προκύψουν μακροπρόθεσμα .
ΑΤΟΜΙΚΟ ΕΝΤΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΙΔΩΝ ΚΑΙ ΕΦΗΒΩΝ
Τα παιδιά και οι έφηβοι ασθενείς μπορούν να ενταχθούν στο Εντατικό Πρόγραμμα Θεραπείας για την άμεση διαχείριση και πλαισίωση των συμπεριφορών και συμπτωμάτων των ΔΔ που απειλούν την σωματική και ψυχική τους υγεία. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι ο ασθενής πρέπει σιτιστεί επαρκώς δηλ. να πάρει το φάρμακο που είναι η τροφή, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει να αλλάξει η νευροχημεία του εγκέφαλου του. Στη συνέχεια, η δομή και οι κανόνες της θεραπείας με βάση το θεραπευτικό συμβόλαιο διασφαλίζουν ότι μέσω της επανάληψης των νεών συμπεριφορών, ο εγκέφαλος θα δημιουργήσει νέες συνδέσεις αντίθετες από αυτές τις νόσου. Με επίκεντρο πάντα την εξατομικευμένη φροντίδα , ο στόχος μας είναι να εφοδιάσουμε κάθε ασθενή και την οικογένειά του με εργαλεία – δεξιότητες που θα είναι εφαρμόσιμα στο περιβάλλον του σπιτιού.
Για την ομάδας μας, η επαναφορά του παιδιού σας και μακριά από την νόσο είναι το μοναδικό μας μέλημα πάντα βεβαίως με την δική σας συνδρομή και εμπλοκή καθώς είστε ο μοναδικός μας σύμμαχος στη μάχη με την νόσο. Η διάρκεια του προγράμματος ποικίλει ανάλογα με τα συμπτώματα της ΔΔ και την χρονιότητα η την οξεία φάση της νόσου.
Σε αυτό το εντατικό πρόγραμμα διάρκειας 7-12 ώρες εβδομαδιαίως, η διεπιστημονική μας ομάδα πλαισιώνει το παιδί -έφηβο και την οικογένεια του με:
- Θεραπευτική υποστηριζόμενη σίτιση
- Οικογενειακή θεραπεία
- Συμβουλευτική γονέων
- Ομαδική υποστήριξη γονέων
- Ατομικές θεραπευτικές συνεδρίες
- Ατομικές συνεδρίες διατροφής
- Παιδοψυχιατρική Υποστήριξη
ΟΜΑΔΙΚΟ ΕΝΤΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ (13-18 ετών)
Το ομαδικό πρόγραμμα είναι ιδανικό για εφήβους που α) έχουν κάνει μερική αποκατάσταση του βάρος τους β)έχει μειωθεί η ένταση των συμπτωμάτων βουλιμίας ενώ δεν αντιμετωπίζουν η έχουν ξεπεράσει κατά την διάρκεια του ατομικού προγράμματος τις δυσκολίες σίτισης (όπως υψηλό άγχος , κρίσεις πανικού και άρνησης τροφής).Η ένταξη του εφήβου στο ομαδικό πρόγραμμα σηματοδοτεί την ετοιμότητα του για κοινωνική επανασύνδεση, μοίρασμα των δυσκολίων με άλλους μέσω της παραδοχής των επιπτώσεων της νόσου στην ζωή του και της αναζήτησης νέων τρόπων γνωστικής και συναισθηματικής διαχείρισης μακριά από την νόσο.
Το ομαδικό πρόγραμμα έχει διάρκεια 7-9 ώρες εβδομαδιαίως και περιλαμβάνει:
- Ομαδική Θεραπευτική υποστηριζόμενη σίτιση και ομαδική ψυχοθεραπεία
- Οικογενειακή θεραπεία
- Ατομική συμβουλευτική γονέων η ομαδική υποστήριξη γονέων
- Ατομικές θεραπευτικές συνεδρίες
- Ατομικές συνεδρίες διατροφής
- Παιδοψυχιατρική Υποστήριξη
ΕΝΤΑΤΙΚΗ ΠΟΛΥΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ 4 ΗΜΕΡΩΝ
βασισμένη στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας (ΤΒΤ-S) σε δυο εκδοχές, η μια είναι για εφήβους και άλλη για ενήλικες.
Οι Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής (ΔΠΤ) είναι σοβαρές και επιμένουσες ασθένειες, που μπορούν ακόμα και απειλήσουν την ζωή, και έχουν αρνητικές συνέπειες στην σωματική και ψυχική υγεία του ασθενή. Οι απεικονιστικές μελέτες του εγκεφάλου έχουν ενισχύσει την κατανόησή μας γύρω από τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς που υποστηρίζουν τα συμπτώματα των ΔΔ και έχουν αναδείξει ότι οι ΔΔ είναι νευροβιολογικά προσδιοριζόμενες ασθένειες (Brain -Based Mental Illness). Αυτή η νέα γνώση σχετικά με το νευροβιολογικό υπόβαθρο των ΔΔ ενημερώνει τις θεραπευτικές προσεγγίσεις καθώς προσδιορίζει πιθανούς στόχους στην θεραπεία.Τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που είναι νευροβιολογικά προσδιοριζόμενα συμβάλλουν στην εξέλιξη και διατήρηση της ασθένειας.
Αντίθετα με μια προσέγγιση προσανατολισμένη στην συμπτωματολογία, η θεραπεία που είναι βασισμένη στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας με εμπλοκή των φροντιστών (Temperament-Based Treatment with Supports,TBT-S) είναι μια θεραπεία ενημερωμένη σε σχέση με το νευροβιολογικό υπόβαθρο των ΔΔ, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, και τις οικογενειακές δυναμικές των ΔΔ. Για περισσότερες πληροφορίες για το θεραπευτικό πρωτόκολλο πατήστε εδώ (να μπει το σαιτ tbt-sgreece.gr).Οι ασθενείς και οι γονείς / υποστηρικτές τους συμμετέχουν στην εντατική πολυοικογενειακή 4-ήμερη θεραπεία TBT-S, η οποία περιλαμβάνει:
- ψυχοεκπαίδευση στην νευροβιολογία των ΔΔ,
- εποικοδομητικές μεθόδους για την έκφραση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας
- στρατηγικές διαχείρισης των συμπτωμάτων της ΔΔ για τους γονείς
- θεραπευτικό συμβόλαιο μεταξύ εφήβων , οικογένειας και θεραπευτικής ομάδας
Οι ασθενείς αναμένεται να: αναγνωρίσουν την βιολογική βάση της ασθένειας, να κινητοποιηθούν σε σχέση με την θεραπεία, να ξεκινήσουν την σίτιση με δομημένα γεύματα και να δεσμευτούν στο πλάνο και στο συμβόλαιο της θεραπείας
Οι γονείς/ υποστηρικτές αναμένεται να: μάθουν πως λειτουργεί η νόσος σε νευροβιολογικό επίπεδο και πως αυτό καθορίζει τις συμπεριφορές σε συνάρτηση με τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά του παιδιού τους , βιώσουν αυξημένη ενσυναίσθηση, να είναι περισσότερο ικανοί να μετριάζουν το εκφραζόμενο συναίσθημα, όπως είναι η κριτική απέναντι στον ασθενή, να κατηγορούν λιγότερο τον εαυτό τους, να μάθουν νέες στρατηγικές και τεχνικές διαχείρισης των ιδιοσυγκρασιακών χαρακτηριστικών και την συμπτωματολογία των ΔΔ και Φυσικά να αποφεύγουν την απογοήτευση και την εξουθένωση.
